Το Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2008, η Ηλεκτρική Κομπανία συμμετείχε στην μουσική βραδιά που οργάνωσε ο Σύλλογος Ορειβατών Βελβενδού Κοζάνης. Η εκδήλωση έγινε στο Μετόχι μια θαυμάσια αίθουσα εκδηλώσεων. Το κέφι ήταν πηγαίο και πολύ πλούσιο και η συμμετοχή σε αυτό, ολοκληρωτική.


Το Βελβεντό και η ιστορία του.
Το Βελβεντό είναι ένας παραδοσιακός οικισμός, 30 χλμ. ανατολικά της Κοζάνης, που αριθμεί πολλούς αιώνες ζωής, χτισμένο στους πρόποδες των Δυτικών Πιερίων, του γραφικού βουνού των εννιά μουσών της μυθολογίας. Στα πόδια του απλώνεται η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Απλωμένοι στη δυτική πλευρά των Πιερίων είναι και οι μικροί οικισμοί της Αγίας Κυριακής, του Καταφυγίου, του Παλαιογρατσάνου και του Πολυφύτου, που μαζί με το Βελβεντό, αποτελούν και τη δημοτική ενότητα του Δήμου Βελβεντού
Ιστορικά, το όνομα 'Βελβεντό' συναντάται ώς 'το Βελβεντό ή Βελβενδό', 'ο Βελβενδός', 'η Βελβενδός'. Η ονομασία Έχει καθιερωθεί πλέον ως " ΤΟ ΒΕΛΒΕΝΤΟ ", θέμα το οποίο εξάντλησε και ο Αντώνιος Θαβώρης, καθηγητής Πανεπιστημίου, στην εργασία του: " ΤΟ ΒΕΛΒΕΝΤΟ. Η ιστορία του ονόματος κι η ετυμολογία του ". Παρόλα αυτά, παρουσιάζουν ενδιαφέρον οι θρύλοι και τα ιστορικά εκείνα στοιχεία που λέγεται ότι έδωσαν τις ρίζες και τελικώς το όνομα στον τόπο αυτό.
Ένα παλιό παραμύθι διηγείται πως στα μέρη τούτα έφτασε κάποτε η Άρτεμις, θεά του κυνηγιού, να κυνηγήσει συνοδευόμενη από πανώριες Νύμφες. Μία απο αυτές, η Βενδώ, τόσο μαγεύτηκε απ' την ονειρεμένη ομορφιά του τοπίου, ώστε αποφάσισε να ριζώσει εδώ, για να κηνυγά στα βαθύσκια δάση. Έρριχνε λοιπόν τα βέλη της κι εκείνα περιχαράκωναν το πιό εύφορο κομμάτι γής.
Όταν αργότερα έφτασαν οι Λατίνοι οικιστές, νόμισαν το σημάδι θεϊκό, έκτισαν το χωριό τους και το ονόμασαν Βελβενδό, από τις λέξεις Βέλη- Βενδώ. Σύμφωνα μ'έναν άλλο θρύλο μετά την ήττα του Κασσίου και του Βρούτου στους Φιλίππους (42 π.Χ.) ο νικητής Μάρκος Αντώνιος έδωσε χάρη -Gratia- στους επιζήσαντες στρατιώτες τους και τους εγκατέστησε σε τόπο. που οι ίδιοι ονόμασαν Γρατσιάνη. Μα μια ομάδα περήφανων ανδρών, που κατάγονταν απ΄το Veneventum της Ν. Ιταλίας, προχώρησαν βορειότερα κι έγιναν οικιστές του Βελβεντού, που είναι ο εξηλληνισμένος τύπος του Veneventum. Εδώ αφομοιώθηκαν απ΄το ελληνικό στοιχείο και μόνο κάποια προγονικά ήθη, το όνομα του χωριού και κάτι άλλα σκόρπια τοπωνύμια -Μπράβας, Λαφστα...- έμειναν σαν ανάμνηση της λατινικής τους καταγωγής. Οι δύο θρύλοι όμως έχουν ένα κοινό σημείο: Η λέξη Βενδώ θυμίζει το όνομα " Βενδηίς " της Θρακικής θεότητας του κυνηγιού. Οι υποτιθέμενοι Λατίνοι οικιστές ήρθαν πολεμορδαμένοι απ΄ τους Φιλίππους, που λίγο απέχουν από τη Θράκη. Μήπως λοιπόν Ρωμαίοι και Θράκες εγκαταστάθηκαν στο βαθύ παρελθόν στον τόπο εισάγωντας τη λατρεία κάποιας Θρακικής θεότητας του κυνηγιού και δημιούργησαν τον ευφάνταστο μύθο, για να εντυπωσιάσουν περισσότερο τους ντόπιους;
Η παράδωση αναφέρει ακόμα, ότι μετά την εγκατάσταση τους, φιλόπονοι οι άνθρωποι ζωογόνησαν την καρπερή γή, πλούτισαν, πρόκοψαν και ίδρυσαν δικό τους νομισματοκοπείο στη θέση Μπράβας, φυλαγμένο εσωτερικά από αυτόματο μηχανισμό, που κατάφερνε ξίφος στην κεφαλή, οποιου θα τολμούσε να παραβιάσει τη θύρα. Πραγματικά τα ρωμαϊκά νομίσματα, που τυχαία ανασκάπτονται απ΄ τους δουλευτές της γής εκεί, επιβεβαιώνουν τον ιστορικό πυρήνα των θρύλων.
Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν ακόμη ευρήματα που μαρτυρούν την παρουσία ανθρώπων από τη νεολιθική εποχή. Τα διάσπαρτα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν έρθει στο φώς, φανερώνουν τον οργανωμένο αστικό βίο και την οικονομική άνθηση της περιοχής κατά τα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια. Αξίζει να αναφερθεί ότι στη θέση Παλαιόκαστρο Γρατσιάνης, εντοπίστηκε ένας οικισμός ο οποίος ήταν κεντρικός χώρος κατοίκησης και διαβίωσης και όχι απλώς μια οχυρωμένη ακρόπολη.
Επίσης, χαμηλότερα από την περιοχή του κάστρου, στους αγρούς οι έρευνες έφεραν στο φώς μεμονωμένες αγροικίες ή συμπλέγματα αγροικιών. Παρόμοια οικοδομικά συγκροτήματα έχουν εντοπιστεί και στις περιοχές της Γρατσάνης, του Μπράβα, του Αγίου Δημητρίου και του Φσόκα. Η ανασκαφική έρευνα στη θέση "Βασιλάρα ράχη" έφερε στο φώς οικοδομικά ευρήματα της νεολιθικής περιόδου και της εποχής του Χαλκού, 4500 π.Χ. - 1200 π.Χ. Ανάμεσα σ΄άλλα ευρήματα που αποκαλύφθηκαν βρέθηκαν και δάπεδα κατοικιών, εστίες και φούρνοι οικιακής χρήσης καθώς και κάποια ευρήματα που σχετίζονται με τις διαδικασίες παραγωγής και προετοιμασίας της τροφής αλλά και με τις ασχολίες των κατοίκων, όπως είναι η γεωργία, το κυνήγι, το ψάρεμα και η υφαντική τέχνη. Επίσης, κάποια από τα ευρήματα σχετίζονται με τις θρησκευτικές τους αναζητήσεις και φανερώνουν πολύτιμα στοιχεία για τον τρόπο λατρείας της περιόδου εκείνης. Στην περιοχή της Γρατσιάνης βρέθηκε ένας σημαντικός αριθμός αγγείων σε τάφους, που αποτελούν σημαντικά δείγματα κεραμικής της ύστερης εποχής του Χαλκού και της πρώιμης εποχής του Σιδήρου. Άλλα σημαντιικά ευρήματα που βρέθηκαν στην περιοχή του Βελβεντού, είναι κάποιες μαρμάρινες στήλες με επιγραφές, εργαλεία καθημερινής χρήσης, αιχμές δοράτων, ειδώλια, κοσμήματα και νομίσματα. Όλα αυτά τα σημαντικά ευρήματα εποτελούν δύο αξιόλογες συλλογές, που δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία του Μορφωτικού Ομίλου Βελβεντού και είναι επισκέψιμες στους χώρους που στεγάζονται. Η Αρχαιολογική συλλογή με τα εκατοντάδες ευρήματα από την περιοχή του Βελβεντού θα στεγαστεί μόνιμα στα υπο διαμόρφωση μουσεία του δήμου.
Σημαντικά είναι τα ευρήματα που έχουν αποκαλυφθεί από την περίοδο των βυζαντινών χρόνων, Ανάμεσα σε άλλα, ξεχωρίζουν τα λείψανα κάποιων κτιρίων, τα νομίσματα και τα κεραμικά. Στη θέση Παπαχάρη έχουν βρεθεί ρωμαϊκά ερείπια και στη Γρατσιάνη μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη. Από αρχαιολογική άποψη ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τοποθεσίες Παλιόπυργος, Παλιάμπελα, Παλιόχωρα, Εκκλησιές και Μνημόρια, στις οποίες γίνονται ανασκαφές. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, οι κάτοικοι της περιοχής συσπειρώθηκαν στο Βελβεντό, που είχε δοθεί ώς "Μαλικανές", δηλαδή ως δώρο, στην εκάστοτε Βαλιδέ - Χανούμ, τη μάνα του Σουλτάνου που είχε την περιοχή από την προστασία του.
Εκείνη την περίοδο κατέφυγαν στο Βελβεντό πολλοί κάτοικοι των γύρω περιοχών, όπως του Παλαιοκάστρου, του Παλαιογράτσανου και της Γρατσιάνης. Από τον 16ο αιώνα το Βελβεντό είχε αρχίσει να αναπτύσσεται και να ξεχωρίζει ως μια ακμάζουσα κωμόπολη. Το υψηλό κοινωνικό, οικονομικό και πνευματικό επίπεδο που είχε αναπτύξει εκείνα τα χρόνια φαίνεται ακόμη και σήμερα από τις σωζόμενες καλλιτεχνικές δημιουργίες.
Σήμερα, το Βελβεντό είναι μια κατεξοχήν αγροτική περιοχή. Παράγει ροδάκινα και μήλα τα οποία επεξεργάζονται και προωθούν στο εμπόριο (Ελλάδα και εξωτερικό) οι δύο συνεταιρισμοί που λειτουργούν στην περιοχή. Επίσης, λειτουργεί κι ένας πρότυπος Αγροτικός Βιοτεχνικός Συνεταιρισμός Γυναικών, που παράγει μαρμελάδες, γλυκά κουταλιού και είδη χειροτεχνίας. Το Βελβεντό ξεχωρίζει για το παραδοσιακό του χρώμα, για τα θρησκευτικά μνημεία που διαθέτει, για το μαγευτικό του τοπίο και τα νερά του, για την αγάπη των κατοίκων του για τον τόπο τους και την ιστορία του.


"Ιστορικά, το όνομα 'Βελβεντό' συναντάται με διάφορους τύπους: 'το Βελβεντό', 'το Βελβενδό', 'ο Βελβενδός', 'η Βελβενδός' κ.α. Η ετυμολογική προσέγγιση του ονόματος κίνησε την περιέργεια πολλών, οι οποίοι καταπιάστηκαν με το θέμα, δίνοντας ο καθένας την ερμηνεία του:

Οι Χ. Μεγδάνης, Α. Παπαγεωργίου, Α. Γερακάρης, P . Skok , (και Α. Μπούτουρας), M . Vasmer και Α. Ι. Θαβώρης, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο και με πολύ διαφορετικές επιστημονικές ή μη μεθόδους, προτείνουν την ίδια ετυμολογία: ότι το «Βελβεντό» είναι ομώνυμο με το « Beneventum », πόλη της μεσημβρινής Ιταλίας της περιοχής της αρχαίας Σαμνίτιδος.

Κάποιοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν το όνομα ως προϊόν βλαχόφωνων. Ο κ. Ε. Μπουντώνας υποστήριξε ότι το σημερινό Βελβεντό είναι η αρχαία πόλη των Μακεδόνων της Ελιμείας « Wallaedo » (ββαλεντό), ενώ η αρχαιολόγος, κα. Γ. Καραμήτρου-Μεντεσίδη προσπάθησε να ερμηνέψει την προέλευση του ονόματος του «Βελβεντού», διατυπώνοντας μια νέα άποψη, σύμφωνα με την οποία το όνομα «Βελβενδός» αποτελεί πιθανόν προελληνικό-πρωτοελληνικό όνομα με την κατάληξη –νδος, όπως Πίνδος, Μακεδνός κ.α.

Η ονομασία έχει καθιερωθεί στη συνείδηση των περισσότερων βελβεντινών ως "ΤΟ ΒΕΛΒΕΝΤΟ", θέμα το οποίο εξάντλησε με την έρευνά του ο Αντώνιος Θαβώρης, καθηγητής Πανεπιστημίου, στην εργασία του: «ΤΟ ΒΕΛΒΕΝΤΟ. Η ιστορία του ονόματος κι η ετυμολογία του» (1964). Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη ο τύπος "το ΒΕΛΒΕΝΤΟ", αποτελεί την απόδοση στη νεοελληνική κοινή του ιδιωματικού τύπου 'Βιβλιν- do ', το οποίο προέρχεται από το λατινικό τοπωνύμιο « Beneventum » και που με τη σειρά του παράγεται από τη φράση «bonus eventus» (= καλή τύχη, μοίρα)."